Prawdo spadkowe w Polsce umożliwia zrzeczenie się spadku, ale tylko w określonych sytuacjach. Pojęcia, które są często mylone to zrzeczenie się dziedziczenia oraz odrzucenie spadku. Jeśli chodzi o odrzucenie spadku, warto zaznaczyć, że to możliwe dopiero po śmierci spadkodawcy. Odrzucenie to czynność jednostronna, która nie wymaga zawierania żadnej umowy. Warto dodać, że odbywa się w dwóch formach:
- złożenie oświadczenia notarialnego,
- złożenie oświadczenia przed sądem rejonowym.
Uwaga! Odrzucenie spadku jest możliwe tylko w terminie 6 miesięcy od czasu powiadomienia danej osoby o pojawieniu się powołania do spadku. W praktyce ten dzień pokrywa się ze śmiercią spadkodawcy, ale nie musi.
Zrzeczenie się spadku to nieco inna forma odrzucenia majątku (lub długów), które można odziedziczyć po zmarłej osobie bliskiej, np. rodzicach. Zrzeczenie się spadku wymaga zawarcia stosownej umowy jeszcze za życia potencjalnego spadkodawcy. Po podpisaniu takiej umowy członkowie rodziny nie mogą po sobie dziedziczyć. Nie pojawia się też konieczność składania wniosku o odrzucenie spadku, gdyż ten automatycznie nie jest przyznawany. Warto też dodać, że zrzeczenia się dziedziczenia można dokonać wyłącznie wobec spadkobierców ustawowych oraz w drodze podpisania umowy notarialnej. Dotyczy to najbliższej rodziny zmarłego i osób uprawnionych do ewentualnego przejęcia spadku.
Odrzucenie spadku a wydziedziczenie – co warto wiedzieć?
Jeśli spadkodawca za życia zdecydował się na wydziedziczenie konkretnych członków rodziny lub potencjalnych spadkobierców, nie ma możliwości przekazania spadku. Wydziedziczenie działa podobnie, jak zrzeczenie się spadku, choć w tym przypadku to spadkodawca podejmuje decyzję, nawet bez zgodny osób uprawnionych dotychczas do przejęcia spadku po śmierci. Można powiedzieć, że wydziedziczonego należy traktować tak, jakoby nie istniał w chwili otwarcia spadku.
Przepisy Kodeksu Cywilnego jasno wskazują, że spadkodawca może w testamencie pozbawić małżonka i rodziców zachowku poprzez wydziedziczenie. Dotyczy to sytuacji, w których osoba uprawniona do zachowku: postępuje wbrew woli spadkodawcy w sposób uporczywy i sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, dopuścił się przestępstwa wobec spadkodawcy lub nie dopełnia obowiązków rodzinnych. Warto zaznaczyć, że w treści testamentu spadkodawca powinien wskazać przyczynę wydziedziczenia – może to nastąpić tylko w razie wystąpienia istotnych przyczyn.
